تمجیدهای ایرانیان از معماری فرنگ و رابطۀ آن با انتقادهای آنان از معماری ایران در اواخر دوران قاجار
نویسندگان
چکیده مقاله:
بیان مسئله: تغییر جهت معماری ایران در اوائل قرن حاضر میتواند مولود عوامل مختلفی باشد و یکی از آنها مشاهدۀ مستقیم کشورهای توسعهیافتهتر آن زمان بوده است. این مشاهدات از حیث معماری و شهرسازی نیز تأثیرگذار بوده و بر ذهنیات معمارانه و شهری ایرانیان اثر گذاشتهاند.هدف: هدف این مقاله بازخوانی و دستهبندی داوریهای تمجیدآمیز ایرانیان دربارۀ معماری و شهرهای اروپایی در سفرنامههای فرنگ اواخر دوران قاجار تا زمان کودتا و مقایسۀ آن با داوریهای منفیای است که ایرانیان، در همان دوران، دربارۀ معماری ایران داشتهاند.روش تحقیق: این تحقیق به روش تفسیری-تاریخی و در چارچوب نظریۀ مدرنیتههای چندگانه انجام شده است. با بررسی ۲۱ سفرنامۀ دوران قاجار متأخر (تا ۱۳۳۹ ه.ق.)، دادههای مربوط به سؤال تحقیق استخراج و سپس رابطۀ آنها با داوریهای انتقادی موجود دربارۀ معماری و شهرهای ایرانی در متون آن زمان بررسی شده است.نتیجهگیری: اصلیترین تمجیدهای ایرانیان دربارۀ معماری و شهرهای اروپایی مربوط به پاکیزگی شهرها و بناهای فرنگی، بهقاعدگی (اجرا براساس نقشههای پیشینی و مستقیم و منظم بودن ساختهها)، تکنولوژی، بلندی بناها، زیبایی پلکانها، توجه به آثار عتیقه و تاریخی، و بالأخره توجه به فضاهای عمومی است. در ادامه، نشان داده شده است که فزونی تحسین از بعضی جنبههای معماری و شهری فرنگ (مثلاً بهداشت یا از روی نقشه بودن شهرها)، بیش از آنکه نشانگر ویژگیهای معمارانه و شهری مقاصد آنها باشد، نشانگر دغدغۀ آنان دربارۀ همان جنبهها در داخل ایران است و در انتقادهای آنان از معماری و شهرهای ایران نیز حضور پررنگ داشته است. به عبارت دیگر، مدرنیتۀ ایرانی ــ که با مدرنیتۀ غربی متفاوت است ــ با توجه به مسائل و دغدغههای درونی و بومیاش، به برخی دستاوردهای مدرنیته در معماری و شهرسازی توجه بیشتری نشان داده است و بدینترتیب با توجه به ملزومات و نیازهای بومی، تفسیری اینجایی و گزینشی از مدرنیزاسیون معمارانه و شهری ارائه داده است.
منابع مشابه
نمایش تبادلات معماری و شهرسازی ایران و غرب در سفرنامه های ایرانیان به فرنگ در دوره قاجار
رویارویی با تمدن غرب و تاثیرش بر شهرسازی و معماری از مهمترین موضوعات برای طراحان در عرصههای ملی و بین المللی است. نخستین برخوردهای تاثیرگذار در فضاها و سیمای شهری و خیابانکشیها در ایران به دوره قاجار باز می گردد. همزمانی تحولات در شهر قاجاری با تحولات صنعتی و تغیرات کالبدی شهرهای اروپایی و بازدید ایرانیان از آنجا موجب تغییر در آرمان ها و ذهنیت ایرانیان گردید. از میان مسیرهایی که محقق را در...
متن کاملنمایش تبادلات معماری و شهرسازی ایران و غرب در سفرنامه های ایرانیان به فرنگ در دوره قاجار
رویارویی با تمدن غرب و تاثیرش بر شهرسازی و معماری از مهمترین موضوعات برای طراحان در عرصههای ملی و بین المللی است. نخستین برخوردهای تاثیرگذار در فضاها و سیمای شهری و خیابانکشیها در ایران به دوره قاجار باز می گردد. همزمانی تحولات در شهر قاجاری با تحولات صنعتی و تغیرات کالبدی شهرهای اروپایی و بازدید ایرانیان از آنجا موجب تغییر در آرمان ها و ذهنیت ایرانیان گردید. از میان مسیرهایی که محقق را در...
متن کاملنشانهشناسی معانی صریح و ضمنی در بازنمایی معماری قاجار با استفاده از نظریهی هال در معماری
امروزه، هیچگونه گریزی از بازنمایی معماری به عنوان دستآوردی برای بیانکردن واقعیت معماری وجود ندارد. تصاویر همچون مصادیقی با کارکردهای شبهزبانی، برای ایجاد بازنماییها در معماری همواره موردنیاز یک معمار بوده و هستند تا او بتواند آنچه را که در ذهن خود میانگارد، به چیزی قابل دریافت برای دیگران نیز تبدیل کند و این خود دلیل اصلی دشواربودن شناخت نشانههای معماری بهشمار میآید. در این جستار به...
متن کاملThe effect of cyclosporine on asymmetric antibodies and serum transforming growth factor beta1 in abortion-prone model of mice CBA/J x DBA/2
كچ ي هد فده و هقباس : ي ک ي طقس زورب للع زا اه ي ،ررکم ا لماوع تلاخد ي ژولونوم ي ک ا رد ي ن قم طققس عون ي وراد دقشاب ي س ي روپسولک ي ،ن ح لدم رد طقس شهاک بجوم ي ناو ي CBA/j×DBA/2 م ي تنآ ددرگ ي داب ي اه ي ان و راققتم TGF-β لماوع زا عت مهم يي ن گلماح تشونرس هدننک ي سررب روظنم هب رضاح هعلاطم تسا ي ات ث ي ر اس ي روپسولک ي ن م رب ي از ا ي ن تنآ عون ي داب ي س و اه ي اکوت ي ن TGF...
متن کاملبازشناسی معماری معاصر ایران بر مبنای ابعاد زیبایی شناسی بناهای تاریخیِ قاجاریه (نمونه موردی: تزئینات کاخ های سلطنتی اواخر قاجار در پایتخت)
هنر ایرانی در زمان قاجار به واسطه ی ارتباط این دوره با غرب پیشرفت چشم گیری داشته و هنرمندان زیادی در این دوران به اروپا و کشورهای غربی سفر کردند، تاریخ قاجاریه و از جمله سفرنامه های ایرانیان به فرنگ به عنوان منبع مهم متنی در هنرِ معماری قاجار مطرح می باشد. در این زمینه، تزئین مهم ترین عنصری است که تاکنون در هنرهای مختلف ایرانی نقش پررنگ داشته است. تزئینات معماری که به شکل های مختلف، خود را در نم...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 17 شماره 83
صفحات 5- 14
تاریخ انتشار 2020-04-20
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023